Blog

Türk süsleme motiflerinde penç adı verilen motif Farsça’da beş anlamına gelmektedir ve yaprak sayısına göre adlandırılmaktadır.

Penç tezhib sanatında açılmış küçük güllere benzeyen çoklu yapraklı süsleme motiflerinden biridir. En yalın haliyle motifin ortasında bulunan beş yapraklı bir şaşadan oluşmaktadır. Tek yapraklılar için tek berk, iki yaprak için dü berk, üç yaprak için se berk, dört yaprak için cihar berk, beş yaprak için genç berk altı yaprak için de şeş berk olarak isimlendirilme yapılmaktadır. Aynı yönde kıvrılan yaprakların bulunduğu motifler çark-ı felek olarak adlandırılmaktadır.

Penç Motifi

Penç motifleri çiçeğin kuşbakışı görüntüsünün üsluplaştırılmasıyla elde edilen bir şekildir. Bu şekil Türk Geleneksel El Sanatları’nda çok sık karşılaşılan modellerden biridir. Az gelişmiş ya da gelişmiş çiçeklerin değişik formlarda ele alınmasıyla elde edilen bu motifte de genel olarak mavi tonları kullanılmaktadır. Altın sarısı ve kırmızı tonlarının kullanılması da son derece popüler bir işleme seçeneği arasında yer almaktadır. Özellikle tezhip sanatındaki motifler söz konusu olduğunda çok sık tercih edilmektedir. Osmanlı döneminde kıyafet motifleri olarak da kullanılmaktadır. Gülün kullanılması peygamberi simgelerken, diğer çiçek türleri de tercih edilmektedir. Geometrik bezemelerin kullanıldığı figürlerle son derece özel uygulamalar da gerçekleştirilmiştir.

Bitkisel Bezemeler

Penç motifleri bazı inşaatlardaki süslemelerde de kullanılmaktadır. Özellikle bitkisel bezelemelerin öne çıktığı motiflerde bu bezemeler kullanılabilir. Motif çizimi konusunda çözüm bulmak istediğinizde yaprak formlarının en güzel örneklerini kullanabilirsiniz. İnşaat, banyo ve mutfak sektörlerinde el sanatlarını dahil etmek isteyenler bu bezemelerden yararlanabilir. Özellikle motiflerin üsluplaştırılması esnasında değişik yapraklı çiçeklerin kullanılması tercih edilir.

Genelde çiçek ve hayvan motifleri kullanılarak gerçekleşen bu işlemlerle çok sayıda minyatür kullanılmaktadır. Osmanlı kültür sanatında bulunan ve natüralist tarzıyla dikkat çeken bu kompozisyonların tercih edilmesi oldukça özeldir. Çünkü hem özgün hem de geleneksel bir sanat olan çinicilik hala günümüzün en popüler ve değerli sanat alanlarından biridir. Osmanlı Kültür ve Sanatı anlayışında gül ve bülbül gibi ögeler çok dikkat çekmiş ve popüler olduklarından gündeme gelmiştir.